Nikt nie nazwał tego „fazą 3” odpandemizacji, ale faktycznie w tym tygodniu zaszło i zajdzie tyle zmian w życiu społecznym Luksemburga, że możemy śmiało mówić o wejściu w nowy etap luzowania koronawirusowych zakazów.
Z początkiem tygodnia ruszyła nauka w luksemburskich szkołach podstawowych. Klasy podzielono na mniejsze grupy, by uczniowie mogli zasiąść w szkolnych ławkach w odpowiednich odstępach (zatem nauka w szkołach podstawowych będzie prowadzona rotacyjnie – na zmianę uczniowie będą uczyć się w szkole i w domu). Na szkolnych korytarzach roi się od nakazów i zakazów – przede wszystkim tam, gdzie tylko jest to możliwe, poprowadzono „ruch jednokierunkowy”, wyznaczając, którym korytarzem uczniowie mogą się przemieszczać w jakim kierunku, by uniknąć mijania się uczniów. Także na korytarzach obowiązuje wszystkich nakaz noszenia masek, które uczniowie mogą zdjąć, kiedy już usiądą w ławkach na lekcjach. Na przerwach – dyżurujący nauczyciele, którzy pilnują, by dzieci trzymały dystans od siebie i nie przekraczały wyznaczonych obszarów, po których można się poruszać.
W najbliższy piątek (29 maja) ruszą restauracje, kawiarnie i bary. Na razie tylko te, w których są stoliki, bowiem konsumpcja przy stoliku będzie obecnie jedyną dopuszczalną formą spędzania czasu w tych przybytkach. Co więcej – restauratorzy zobowiązani zostali do takiego przeorganizowania wnętrz lokali gastronomicznych, by stoliki znajdowały się w co najmniej 1,5-metrowym odstępie; jeśli natomiast nie da się takiego odstępu zachować – stoliki przedzielone być muszą ekranem z pleksi, względnie innego nieprzepuszczalnego materiału. Przy jednym stoliku usiąść mogą max. 4 osoby, co więcej – wyłącznie osoby, które razem mieszkają. Noszenie masek dla personelu restauracji obowiązkowe jest przez cały czas, natomiast goście mogą zdjąć maski, gdy usiądą przy stoliku, lecz jeśli wstaną, by wyjść, przejść się do toalety czy gdziekolwiek indziej – maski muszą ponownie ubrać. Lokale gastronomiczne mogą być obecnie otwarte maksymalnie do północy. Nie przewiduje się – póki co – wyjątków od tej reguły w postaci zezwoleń typu „nuit blanche”. Nieczynne pozostaną nadal puby i typowe „imprezownie” – dyskoteki etc., gdzie dotychczas obsługiwano głownie klientów stojących przy barach i gdzie nie można zagwarantować konsumpcji przy stolikach w odpowiednim odstępie. Dobra wiadomość jest natomiast taka, że kawiarnie i bary będą mogły otworzyć swoje tarasy na świeżym powietrzu i ogródki piwne już jutro (tj. we środę), co przy obecnie utrzymującej się niemal letniej pogodzie na pewno ucieszy zmęczonych siedzeniem w domu imprezowiczów ;)
Także z końcem tygodnia otwarte mogą zostać wszystkie bez wyjątku sklepy (a więc nie jak dotychczas – wyłącznie spożywcze, apteki i inne, z towarami pierwszej potrzeby). Na „zielonoświątkowy weekend” zapraszają luksemburskie schroniska młodzieżowe. Dla 9 hosteli tego typu funkcjonujących w Wielkim Księstwie, będzie to pierwszy weekend, kiedy będą mogli przyjąć gości po 2 miesiącach zamknięcia.
Od piątku możliwe będzie także organizowanie imprez kulturalnych i sportowych, ale – uwaga – na razie wyłącznie „na zapisy”, przy ograniczonej liczbie uczestników, adekwatnie do gabarytów przestrzeni, w której dana impreza ma być organizowana tak, by organizatorzy mogli zagwarantować uczestnikom takiej imprezy odpowiedni odstęp. Organizatorzy zobowiązani będą także do przestrzegania i egzekwowania innych nakazów i zaleceń odnośnie bezpieczeństwa i higieny (noszenie masek, odpowiednie oznakowanie, względnie rozdzielenie barierami przestrzeni, w której organizowana jest impreza, tak by jej uczestnicy nie musieli się spotykać czy mijać w bezpośredniej bliskości). Warto dodać, iż premier Bettel zgodził się na otwarcie kin, ale tu z kolei właściciele największych sieci kin w Luksemburgu we wspólnym oświadczeniu podali, iż zdrowie kinomanów tak bardzo leży im na sercu, iż na pierwsze seanse zapraszają dopiero 17 czerwca. Otwarte mogą zostać także baseny, hale sportowe oraz centra fitness; póki co natomiast nie ma pozwolenia na otwarcie salonów odnowy biologicznej (tzw. wellness). Od przyszłej środy ruszy więc największe centrum sportowe w Luksemburgu – Coque. Oczywiście przy zachowaniu wszelkich środków ostrożności.
Na takich samych zasadach, jak w przypadku uprawiania sportu i kultury, możliwe będzie od nadchodzącego piątku uczestnictwo w ceremoniach religijnych. A więc otwarte zostaną także kościoły, ale tu podobnie – uczestnictwo we mszach będzie póki co możliwe wyłącznie po uprzednim zgłoszeniu się telefonicznym w biurze danej parafii. Biuro sporządzać będzie listę nazwisk osób, które zostaną wpuszczone do kościoła na dane nabożeństwo. Listy te nie będą ani kopiowane ani przechowywane i bezpośrednio po mszy muszą być niszczone, by zachować podstawową zasadę w Luksemburgu – poszanowania prywatności. W samych kościołach oczywiście także będą obowiązywać liczne ograniczenia i nakazy – służba liturgiczna zobowiązana jest do noszenia masek przez cały czas, przy ołtarzu na raz znajdować może się tylko jedna osoba, a do mszy służyć może tylko 1 ministrant. Wierni usiąść mogą wyłącznie w wyznaczonych miejscach, zaś te powinny być tak rozmieszczone w przestrzeni kościoła, by zapewniać co najmniej 1,5 m odstęp od siedzących. W ławkach wierni mogą zdjąć maski, ale podczas wchodzenia, wychodzenia i generalnie – przemieszczania się po kościele – noszenie masek obowiązuje wszystkich. Szczególne zasady obowiązywać będą podczas rozdawania/przyjmowania komunii i tu – odsyłamy wszystkich zainteresowanych do komunikatu kurii, w którym przeczytać możecie o szczegółowych zasadach zachowywania się w kościele na obecnym etapie wychodzenia z pandemii. Można też już teraz organizować śluby i pogrzeby z udziałem zaproszonych gości, ale i tu na podobnych zasadach jak inne ceremonie i uroczystości, a więc w ograniczonym gronie osób, z zagwarantowaniem odpowiedniego odstępu w kościele i przy zachowaniu innych środków higieny. Narzeczeni, czekający z niecierpliwością na wymarzony ślub w kościele pełnym gości i zabawą na 200 osób do białego rana, będą musieli jeszcze poczekać – najprawdopodobniej do połowy września (choć oczywiście dalszy rozwój sytuacji, w szczególności zaś zagrożenie nadejściem tzw. drugiej fali pandemii, może i ten termin odsunąć).
Inaczej niż w przypadku bardziej tolerancyjnych zasad dot. form spędzania wolnego czas na świeżym powietrzu, nadal nie ma pozwolenia na organizowanie form sprawowania kultu na otwartej przestrzeni, czyli przede wszystkim procesji, których akurat w obecnym czasie w tradycyjnym kalendarzu Kościoła katolickiego jest dość sporo. Nie będzie więc nie tylko słynnej Tańczącej Procesji w Echternach, ale także lokalnych/parafialnych procesji z okazji Bożego Ciała, Wniebowstąpienia czy Zesłania Ducha Świętego. Najprawdopodobniej nie będzie także kultywowanej nadal w wielu parafiach i gminach procesji z pochodniami w wigilię luksemburskiego Święta Narodowego. Nie ma natomiast decyzji co do rozpoczęcia aktywności chórów (w tym chórów kościelnych); rząd obiecał przyjrzeć się tej kwestii, ale wymaga dalszego testowania i obserwacji, jak rozwija się postpandemiczna sytuacja.
Tymczasem przynajmniej w Luksemburgu rozwój idzie w dobrym (a może nawet można pokusić się o stwierdzenie, że w bardzo dobrym) kierunku. Liczba nowych zakażeń wirusem SARS-Cov-2 od kilku dni wyraża się w wartościach 1-cyfrowych, a z wczoraj na dziś zdiagnozowano zaledwie 1 osobę zarażoną koronawirusem. Także coraz częściej luksemburski dzień kończy się zerowym bilansem zgonów na COVID-19. Mówiąc językiem giełdy – koronawirus od ponad tygodnia „testuje” granicę 4000 zakażeń, ale szczęśliwie dla nas nie udaje mu się jej osiągnąć i oby to się już nie stało! A bez metafor – liczba wszystkich zdiagnozowanych dotychczas zakażeń w Luksemburgu to 3993, zaś liczba osób zmarłych na COVID-19 to 110 ze średnią wieku ofiar tej ciężkiej choroby na poziomie 84 lat. Prawie 1000 osób przeszło w Luksemburgu od połowy marca hospitalizację, obecnie czuje się dobrze i wróciła do domów. 41 pacjentów znajduje się jeszcze w szpitalach jednoimiennych, z czego 4 nadal na intensywnej terapii.
A skoro już o testowaniu mówimy – zgodnie z naszymi wcześniejszymi informacjami, w Luksemburgu zaczęło się właśnie ogólnonarodowe testowanie. Dziś w skrzynkach pocztowych znaleźliście zapewne ulotkę, wyjaśniającą, jak to będzie wyglądać. A wyglądać będzie tak, że w ciągu najbliższych kilkunastu dni każdy otrzyma indywidualne zaproszenie do poddania się testowi na obecność koronawirusa. Poddanie się testowi będzie dobrowolne, ale jest wysoce rekomendowane, nawet w przypadku osób, które już taki test przeszły w minionych tygodniach i uzyskały wtedy wynik negatywny. Celem ogólnonarodowego testowania jest zdiagnozowanie tzw. kryptonosicieli wirusa, bowiem jak się okazuje, dość spory odsetek społeczeństwa przechodzi zakażenie koronawirusem bezobjawowo lub z objawami niewielkimi i na tyle niespecyficznymi, iż nie są podejrzewani o COVID-19, a i sami nie uważają, iż na tę chorobę zapadli. Tymczasem kryptonosiciele mogą stanowić dość poważny rezerwuar zakażeń, przenosząc chorobę dalej, co może prowadzić do ponownego wzrostu liczby chorych w przyszłości. W ten sposób Luksemburg chce wyprosić skutecznie koronawirusa ze swojego terytorium. Osoby, które zgodzą się na udział w teście ogólnonarodowym, zostaną – w przypadku pozytywnego wyniku tego testu – poinformowane drogą SMS-ową o dalszych krokach, jakie powinny przedsięwziąć (najprawdopodobniej będzie to skierowanie na kwarantannę i/lub poddanie się obserwacji medycznej).
Rozpoczął się właśnie kolejny etap wdrażania programów pomocowych dla przedsiębiorstw w czasie wychodzenia z pandemii, czyli taka luksemburska „tarcza antykryzysowa”, która tu nazywa się Neistart Lëtzebuerg. Więcej na ten temat przeczytacie pod tym adresem: https://coronavirus.gouvernement.lu/fr/neistart.html
Tymczasem przypominamy, iż w obecnej fazie „odpandemizacji” nadal zobowiązani jesteśmy w miejscach publicznych do noszenia masek (nb. ostatnio rozdawanych hurtowo wszystkim mieszkańcom Wielkiego Księstwa) oraz zachowywania 2-metrowego odstępu od innych użytkowników przestrzeni publicznej. Możliwe są w chwili obecnej spotkania osób niemieszkających we wspólnym gospodarstwie domowym, ale wg następujących ograniczeń: w przestrzeni zamkniętej (np. w domu) – max. 6 osób niezwiązanych ze sobą wspólnym adresem zamieszkania oraz max. 20 osób na świeżym powietrzu.