W czwartek, 9 lutego 2017 r., Parlament Luksemburski uchwalił nowe prawo dotyczące procedury uzyskania obywatelstwa. Ustawa ma wejść w życie z dniem 1 kwietnia 2017 r.
Po dwóch latach dyskusji i przymiarek stwierdzono, że złagodzenie przepisów będzie służyło demokracji, bo z roku na rok spada odsetek populacji z prawem do głosowania w wyborach krajowych. W 2004 roku było to 62,5% osób w wieku uprawniającym do głosowania, a w 2015 tylko 54,9%. Dodajmy tu, że tego problemu nie ma już w wyborach lokalnych, w których mogą głosować osoby bez obywatelstwa luksemburskiego po 5 latach mieszkania w Luksemburgu.
Przyznawanie obywatelstwa luksemburskiego rozszerzone zostało o różne opcje, w których trzeba spełnić określone warunki. Generalnie dotyczą one: miejsca urodzenia, czasu i ciągłości pobytu na terenie Wielkiego Księstwa, obywatelstwa i miejsca urodzenia rodziców, lat nauki w systemie luksemburskim itp.
Oto kilka najważniejszych punktów tej ustawy (całość można przeczytać na stronie chd.lu):
- obowiązkowy czas pobytu w Luksemburgu został zmniejszony z siedmiu do pięciu lat, w tym ostatni rok to musi być pobyt ciągły;
- należy zdać egzamin językowy na poziomie A2 w wypowiedzi ustnej i B1 w rozumieniu. Jednak niska ocena wypowiedzi ustnej może być zrekompensowana wyższym wynikiem w rozumieniu;
- obowiązkowy jest kurs 24-godzinny zaznajamiający z „życiem w Luksemburgu”, albo ekwiwalent takiego kursu;
- dzieci urodzone w Luksemburgu z rodziców bez obywatelstwa luksemburskiego otrzymują obywatelstwo z urzędu w wieku 18 lat, albo w momencie ukończenia 12 lat (wtedy wniosek składają rodzice), pod warunkiem, że mieszkały w Luksemburgu przez co najmniej pięć kolejnych lat. Dodatkowo, jeden z rodziców musi mieszkać w Luksemburgu przez co najmniej 12 kolejnych miesięcy bezpośrednio przed urodzeniem dziecka;
- dzieci, które wyemigrowały do Luksemburga, a których rodzice nie mają obywatelstwa luksemburskiego mogą ubiegać się o obywatelstwo w wieku 18 lat pod warunkiem, że mieszkały w Luksemburgu w ciągu pięciu lat poprzedzających złożenie wniosku, a jeden z rodziców mieszkał w Luksemburgu minimum jeden roku bezpośrednio przed urodzeniem dziecka. W odróżnieniu od dzieci urodzonych w Luksemburgu te muszą zdać egzamin językowy i z „życia w Luksemburgu”;
- dzieci, których jedno z rodziców było urodzone w Luksemburgu (nie musi mieć obywatelstwa luksemburskiego), otrzymują obywatelstwo automatycznie;
- osoby mieszkające w kraju ponad 20 lat muszą skończyć 24-godzinny kurs, ale nie są jednak zobowiązani do zdawania egzaminu;
- osoba, która poślubi Luksemburczyka może dostać obywatelstwo pod warunkiem, że partner mieszka w Luksemburgu lub para jest małżeństwem od co najmniej trzech lat bezpośrednio przed złożeniem wniosku. Wnioskodawcy muszą jeszcze zdać egzamin językowy i uczestniczyć w kursie;
- obywatelstwo można też otrzymać po wstąpieniu do służby wojskowej;
- nawet jeżeli kandydat spełnia wszystkie wymagania, to wniosek zostanie odrzucony jeżeli dana osoba była karana - wystarczy już wyrok więzienia w zawieszeniu na dwa lata lub kara pozbawienia wolności do jednego roku.
Kurs przybliżający życie w Luksemburgu „Vivre ensemble au Grand-Duché de Luxembourg“ składa się z 3 części:
- 6 godzin z praw podstawowych obywateli;
- 12 godzin z instytucji państwowych i lokalnych;
- 6 godzin z historii Wielkiego Księstwa oraz integracji europejskiej.
Kurs i egzamin jest darmowy.
Procedura przyznawania obywatelstwa ma być uproszczona i przyspieszona, a kryteria mają być takie same na całym terytorium Luksemburga. Przed urzędnikiem stanu cywilnego odpowiedniego do miejsca zamieszkania składa się oświadczenie. Urzędnik sprawdza przedstawione dokumenty oraz umiejętności językowe. Gdy wszystkie warunki prawne zostaną spełnione urzędnik i osoba ubiegająca się o obywatelstwo podpisują deklarację opcji. W tym momencie rejestrujący uzyskuje obywatelstwo.
Jednak Ministerstwo Sprawiedliwości będzie miało prawo sprawdzić prawdziwość dokumentów i w razie jakiś błędów lub pominięć, nakazać korektę deklaracji. Urzędnik otrzyma polecenie zweryfikowania danych, a w razie wykrycia, że dana osoba uzyskała obywatelstwo na podstawie fałszywych oświadczeń, ukrywania faktów lub nadużyć, Ministerstwo anuluje deklarację, a dana osoba nie będzie mogła starać się o obywatelstwo przez okres następnych 20 lat.