- Wstęp
- Najważniejsze umowy dwustronne
- Wizyty na szczeblu państwowym
- Organizacje luksemburskie działające na rzecz Polski i Polaków
- Współpraca gospodarcza i naukowa
- Współpraca kulturalna
- Współpraca lokalna i miasta partnerskie
Jakie stosunki mogą łączyć dwa tak różne kraje, jak Polska i Luksemburg? Z perspektywy wielkości państw (Luksemburg zajmuje tylko 1,27 % powierzchni Polski i ma tylko 0,83 % ludności Polski) wydawałoby się, że Polska powinna być dla takiego małego kraju, jak Luksemburg jakimś wzorem, partnerem, o którego należy zabiegać i szanować. Jednak to bardziej Polakom zależy na kontaktach z tym małym krajem, przede wszystkim na poparciu Premiera Junckera naszych różnych inicjatyw politycznych. Premier Jean-Claude Juncker, najdłużej (1995-2013) sprawujący władzę przywódca państwa członkowskiego UE, cieszy się dużym uznaniem wśród polityków i przywódcy państw liczą się z jego zdaniem. Luksemburg, jako jedno z państw założycielskich Unii Europejskiej, ma duże doświadczenie w działalności na polu współpracy europejskiej i Polacy mogą się na nim wzorować. Możliwe, że z wejściem stanowiska prezydenta Unii, Premier Luksemburga obejmie to stanowisko. W wywiadzie dla Gazety Wyborczej ”Europa widziana z Luksemburga” (grudzień 2007 r.), Premier Jean-Claude Juncker mówi „Polska ma tyle rzeczy do powiedzenia Europie, wasze miejsce nie jest na trybunach, lecz też na placu gry. ... (Lecz Polska) Nie może jedynie negować, musi przedstawiać propozycje.” Głównie chodzi tu o nasze weta w Unii oraz animozje z Niemcami i Rosją. Luksemburg dawno odłożył waśnie sprzed dziesięcioleci na półki historii i zaczął patrzeć w przyszłość, z pożytkiem dla rozwoju gospodarczego państwa i poprawy życia ludności.
Według informacji ze strony polskiego MSZ od 1929 r. akredytowany był na teren Luksemburga poseł RP w Brukseli. Po drugiej wojnie światowej, w dniu 7 lipca 1945 r. rząd Luksemburga uznał Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, a w dniu 14 lipca 1945 r. obydwa państwa nawiązały stosunki dyplomatyczne.
Ważnym okresem dla współpracy politycznej i gospodarczej obu państw miało otwarcie ambasad. I tak w styczniu 2006 r. pierwsza Ambasador RP w Luksemburgu Pani Barbara Labuda złożyła Wielkiemu Księciu listy uwierzytelniające, a w kwietniu 2006 roku odbyła się uroczystość oficjalnej inauguracji nowej polskiej placówki dyplomatycznej, w obecności Wielkiej Księżny Marii-Teresy oraz polskiej Pierwszej Damy Marii Kaczyńskiej. W następnym roku, w czerwcu 2007 roku, dokonano natomiast, w obecności luksemburskiego Wicepremiera Jeana Asselborna, uroczystego otwarcia pięknej Ambasady Wielkiego Księstwa Luksemburga w Warszawie. Pierwszym Ambasadorem Wielkiego Księstwa w Polsce został Pan Ronald Dofing. Pan Ambasador wydaje się być osobą mocno zaangażowaną działalnością w Polsce. Tuż po otwarciu Ambasady objął honorowy patronat nad aukcją „Dzieci Niczyje”. Niedługo potem (23-30 listopada 2007) zorganizował Tydzień Luksemburski. Impreza składała się z szeregu wydarzeń kulturalnych, m. in.:
– wystawy Sidewalks w Centrum Sztuki Patio,
– prezentacji fragmentów powieści Jhempa Hoscheita „Perl oder Pica” i projekcji filmu zrealizowanego na podstawie tej powieści na Uniwersytecie Łódzkim,
– tygodnia kina luksemburskiego w Muzeum Kinematografii w Łodzi.
Pan Dofing objął również honorowym patronatem V Międzynarodowe Targi Pracy w 2008 r. w Warszawie,
W kwietniu 2012 r. w Ambasadzie otwarto wystawę o działalności Radia Luxembourg.
Obok Ambasady istnieją Konsulaty Honorowe Wielkiego Księstwa Luksemburga: w Krakowie, we Wrocławiu z jurysdykcją na teren Dolnego Śląska i woj. opolskiego (Rzeźnicza 32), w Poznaniu z jurysdykcją w województwie wielkopolskim i lubuskim (Zeylanda 3/4), w Sopocie z siedzibą w Gdyni (ul. Śląska 21 81–319 Gdynia), w Katowicach, Łodzi i Białymstoku.
Przed utworzeniem Ambasady polskiej i jej urzędu konsularnego w Luksemburgu, Polacy byli zmuszeni korzystać z usług Ambasady i Konsulatu Generalnego w Brukseli. Do 2005 roku w Luksemburgu funkcjonował konsulat honorowy i był on jedyną placówką dyplomatyczną Polski w Luksemburgu. Długoletnim Konsulem honorowym Polski w Luksemburgu był Pan Alex Jacquemart, a ostatnim Konsulem honorowym był Pan Tom Krieps. Obecnie wszystkie formalności związane z pobytem za granicą, paszportem, aktami stanu cywilnego itp. można załatwić bez problemu na miejscu.
Od kiedy w Luksemburgu powstała Ambasada Polska, stało się możliwe podejmowanie przez Polaków wielu inicjatyw, którym Ambasada patronuje, finansuje i wspiera na różnych szczeblach. Między innymi możliwe było utworzenie Szkolnego Punktu Konsultacyjnego przy Ambasadzie, w którym uczniowie mogą się uczyć języka polskiego. Ambasada sama organizuje wiele koncertów, wystaw, spotkań, które promują Polaków w Luksemburgu, a jednocześnie wspiera finansowo projekty organizacji polonijnych. Oczywiście Ambasada i Konsulat, to też pierwsze miejsce, które odwiedzają ludzie w nagłej potrzebie losowej, kiedy szukają pomocy prawnej, czy po prostu pieniędzy na powrót do domu.
Umowy dwustronne –
1. Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Rządem Wielkiego Księstwa Luksemburga w sprawie wymiany stażów zawodowych z dnia 29 października 1996 roku. Umowa przewiduje zatrudnienie w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych jako stażysty, na okres do 12 miesięcy z możliwością przedłużenia do 18 miesięcy łącznie. Umowa ustala limit w wysokości 35 osób rocznie. Zatrudnienie może mieć miejsce we wszystkich zawodach. Kandydaci muszą posiadać odpowiednie w stosunku do pracy, którą mają wykonywać, wykształcenie lub szkolenie zawodowe oraz mieć ukończone 18 lat i nie przekraczać 30 roku życia. Umowa weszła w życie 6 września 2003.
2. Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Belgii i Rządem Wielkiego Księstwa Luksemburga w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji, sporządzona w Warszawie dnia 19 maja 1987 r. ( Dz.U. 2001 nr 15 poz. 153 ).
Weszła w życie 2 sierpnia 1991 r.
3. Konwencja między Polską a WKL w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku z 14.06.1995 r. (Dz.U. 1996 nr 110 poz. 527 ). Weszła w życie 31 lipca 1996 r.
4. Porozumienie dotyczące warunków stosowania Konwencji w sprawie zabezpieczenia społecznego zawartej między Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga, podpisane 5 lipca 2002. Reguluje przepisy odnośnie ubezpieczeń zdrowotnych, ubezpieczeń od wypadków w czasie pracy i chorób zawodowych, świadczeń rodzinnych oraz renty inwalidzkiej. (Dz. U. z dnia 25 listopada 2002 r.)
5. Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Wielkiego Księstwa Luksemburga o współpracy kulturalnej i naukowej z 19 marca 1990 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 48, poz. 216) - brak porozumienia wykonawczego przewidzianego w Art.13.
6. Ustawa z dnia 10 października 2012 r. o ratyfikacji Protokołu między Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga, zmieniającego Konwencję między Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzoną w Luksemburgu dnia 14 czerwca 1995 r., podpisanego w Luksemburgu dnia 7 czerwca 2012 r
Ożywienie we wzajemnych stosunkach politycznych i gospodarczych pomiędzy Luksemburgiem i Polską widać po licznych wizytach na szczeblu państwowym. Bliżej o tych wizytach można poczytać na stronach luksemburskich lub polskich.
Wizyty w kolejności występowania od 2000 roku:
11-13.04.2000
Oficjalna wizyta Lydie Polfer, minister spraw zagranicznych Luksemburga, w Polsce.
01-03.04.2001
Oficjalna wizyta Premiera Jean-Clauda Juncker'a w Polsce. Premierowi towarzyszyła Erna Hennicot-Schoepges, minister Kultury. Ze strony polskiej w spotkaniach wzięli udział m. in. premier Jerzy Buzek, prezydent Aleksander Kwaśniewski i Bronisław Geremek. Głównym tematem rozmów była kwestia dotycząca przystąpienia Polski do Unii Europejskiej
24-25.09.2002
Minister Obrony Luksemburga, Charles Goerens, uczestniczy w spotkaniu ministrów obrony NATO, które odbywa się w Warszawie.
06.10.2003
Wizyta robocza Premiera Leszka Millera, w towarzystwie Danuty Hübner w Luksemburgu. Rozmowy prowadzone były z Jean-Claudem Junckerem i Lydie Polfer.
17.05.2003
Wizyta Grzegorza Kołodko, polskiego Ministra Finansów w Luksemburgu.
19.11.2004
Komisarz Danuta Hübner złożyła wizytę w Luksemburgu, gdzie spotkała się z Jean-Claudem Junckerem, Premierem Luksemburga. Komisarz złożyła również wizytę kurtuazyjną w Europejskich Trybunale Obrachunkowym, gdzie spotkała się z jego członkiem, Panem Jackiem Uczkiewiczem.
13.12.2004
Spotkanie Ministrów Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej i Luksemburga: Luca Friedena i Andrzeja Kalwasa w Warszawie.
22.05.2007
Lech Wałęsa uczestniczy w konferencji na temat integracji Europejskiej oraz spotyka się z Jean-Claudem Junckerem.
11-12.06.2007
Minister Spraw Zagranicznych Luksemburga, Jean Asselborn, złożył wizytę w Polsce z okazji utworzenia w Warszawie Ambasady Luksemburga.
22.10.2007
Wizyta Komisarz Danuty Hübner w Luksemburgu. Spotkania z Jean-Claudem Junckerem oraz z kilkoma ministrami.
18.12.2007
Spotkanie Premiera Jean-Claude Junckera z Bronisławem Geremkiem w Luksemburgu. W rozmowach uczestniczył też Nicolas Schmit.
25-27.02.2008
Wizyta robocza Jean'a Asselborn'a, Ministra Spraw Zagranicznych Luksemburga, w Polsce i w Szwecji. Spotkał się m. in. z Radosławem Sikorskim.
10.06.2008
Premier Jean-Claude Juncker i Luc Frieden (Minister Sprawiedliwości, Finansów i Budżetu) z wizytą roboczą w Polsce. Spotkali się z Prezydentem Lechem Kaczyńskim, Premierem Donaldem Tuskiem i Ministrem Finansów Jackiem Rostowskim.
28-29.07.2008
Minister Sprawiedliwości Skarbu i Budżetu Luc Friden odbył wizytę roboczą w Krakowie, gdzie spotkał się z Ministrem Sprawiedliwości Zbigniewem Ćwiąkalskim.
11-12.09.2008
Nicolas Schmit uczestniczy w 18. Forum Ekonomicznym w Krynicy.
25-26.09.2008
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski odbył wizytę roboczą w Luksemburgu, gdzie spotkał się z Sekretarz Stanu ds. Kultury, Szkolnictwa Wyższego i Badań Octavie Modert.
19.02.2009
W Luksemburgu spotkali się Nicolas Schmit i Mikołaj Dowgielewicz - polski sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej.
29.04.2009
Premier Jean-Claude Juncker na spotkaniu dwustronnym z Donaldem Tuskiem w Warszawie.
1.09.2009
Nicolas Schmit reprezentuje Wielkie Księstwo Luksemburga na obchodach 70 rocznicy wybuchu II Wojny Światowej w Gdańsku.
14.04.2010
Jean-Claude Juncker wpisuje się do księgi kondolencyjnej wyłożonej w Ambasadzie Polskiej po katastrofie smoleńskiej.
24.05.2010
Jean Asselborn na spotkaniu ministerialnym dotyczącym Partnerstwa Wschodniego w Sopocie.
10-11.09.2010
Premier Jean-Claude Juncker z wizytą w Krakowie. Spotkał się z Prezydentem Bronisławem Komorowskim, rozmawiali o sytuacji finansowej Unii Europejskiej.
21.07.2011
Podczas prezydencji Polski, Minister François Biltgen, uczestniczył w posiedzeniu nieformalnej Rady "Konkurencyjność" w Sopocie.
2-3.09.2011
Jean Asselborn na nieformalnym spotkaniu ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich UE w formule „Gymnich”, Sopot.
11.09.2011
Romain Schneider uczestniczy w nieformalnym spotkaniu ministrów rolnictwa i rybołówstwa we Wrocławiu.
16-17.09.2011
Premier, a zarazem przewodniczący eurogrupy Jean-Claude Juncker oraz Minister Finansów Luc Frieden uczestniczą w spotkaniu Eurogrupy. Gospodarzami nieformalnego posiedzenia Rady ECOFIN we Wrocławiu byli Minister Finansów RP - Jacek Rostowski oraz Prezes Narodowego Banku Polskiego - Marek Belka.
22-23.09.2011
Minister Jean-Marie Halsdorf uczestniczy w nieformalnym spotkaniu ministrów obrony krajów UE, Wrocław.
11.10.2011
Mady Delvaux-Stehres, Minister Edukacji, uczestniczy w nieformalnym spotkaniu ministrów szkolenia obowiązkowego w Gdańsku.
6.02.2013
Wizyta Premiera Donalda Tuska w Luksemburgu.
05.09.2013
Nicolas Schmit ponownie pojawia się na Forum Ekonomicznym w Krynicy.
25.04.2014
W Poznaniu spotykają się liderzy PO i Europejskiej Partii Ludowej (chadecka międzynarodówka skupiająca ponad 70 centroprawicowych i ludowych partii z całej Europy, także Platformę i PSL), aby rozmawiać o przyszłości Europy i udziale samorządów w wydawaniu unijnych funduszy. Specjalnym gościem konwencji był Jean-Claude Juncker, były premier Luksemburga, kandydat EPL na szefa Komisji Europejskiej. Juncker ma szansę objąć to stanowisko, jeśli chadecja zdobędzie większość w majowych wyborach do Europarlamentu.
7-9.05.2014
Oficjalna Wizyta Pary Wielkoksiążęcej w Polsce na zaproszenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego. Wielki Książę Henryk i Wielka Księżna Maria Teresa odwiedzili Warszawę i Kraków.
30.01.2015
Wielki Książę Henri i premier Xavier Bettel wzięli udział w uroczystościach z okazji 70. rocznicy zamordowania w więzieniu Sonnenburg (obecnie Słońsk) 91 żołnierzy luksemburskich przymusowo wcielonych do niemieckiego wojska
16.03.2015
Minister Środowiska Carole Dieschbourg przeprowadziła wymianę poglądów z polskim ministrem środowiska Maciejem Grabowskim i sekretarzem stanu Marcinem Korolcem
14.12.2018
Podczas wizyty roboczej w Luksemburgu Jerzy Kwieciński, Minister Inwestycji i Rozwoju Gospodarczego RP, został przyjęty przez wicepremiera, ministra gospodarki Étienne Schneidera.
Luksemburczycy starszego pokolenia zrobili wiele dla Polaków poprzez pomoc bezpośrednią różnym instytucjom np. Domom Dziecka, wybranym rodzinom lub zakładom. Pomoc była możliwa dzięki hojności osób prywatnych lub dzięki zbiórce pieniędzy na różnego rodzaju imprezach charytatywnych. Poniżej prezentujemy kilka z najprężniej działających organizacji.
– Hellef fir Polen („Pomoc Polsce”), organizacja powstała w styczniu 1991 r. i od tamtej pory stale pomaga materialnie różnym instytucjom opiekuńczym w siedmiu różnych miastach w Polsce, najwięcej domom dziecka. W ostatnich latach pomoc skierowana była głównie do dwóch domów dziecka w Lęborku. W 2007 r. przewieziono do nich konwój nowej odzieży za 35.000 €. Łączna wartość tej pomocy przekracza 120.000 €. W 2012 r. zebrano 2 500 €. Państwo Pierre i Thérese Stork, małżeństwo od 2000 r. szefujące fundacji, przyjeżdżają do Polski raz-dwa razy w roku porozmawiać o potrzebach domów. Organizacja wspiera też Fundację Mielnica.
– Parrainage Pologne, jest to francuskie stowarzyszenie, z którym współpracuje Pan Jean Keiser od 1991 r. Stowarzyszenie to od lat wspomaga biedne rodziny wielodzietne w Polsce, zazwyczaj porzucone przez ojców. Pomoc ustaje w momencie, gdy dzieci dorastają i zaczynają pracować. Pan Keiser objął swoją opieką cztery rodziny, większość na wschodzie Polski, w rejonach dotkniętych bezrobociem, które otrzymują co miesiąc 160 € każda, a ponadto doraźną pomoc na nagłe potrzeby (zakup pralki, leków itp.). Jednej z rodzin, której Pan Keiser pomagał w przeszłości, zagrożonej wydaleniem, wykupił mieszkanie. Pan Keiser utrzymuje bliski, osobisty kontakt z rodzinami, którymi się opiekuje, pomaga im radą, interesuje się postępami w nauce dzieci.
Współpraca ta nie byłaby możliwa bez Pani Ireny Podhorskiej, która pomaga w działalności Pana Keisera oraz innych osób pomagających potrzebującym osobom w Polsce, tłumacząc regularnie korespondencję z polskimi rodzinami.
– Pollux, stowarzyszenie systematycznie wspierające polskie inicjatywy w Luksemburgu, a szczególnie polskie stanowisko na Bazarze Międzynarodowym. Ponadto udzielające porad i ułatwiające kontakty w Luksemburgu. Prezesem stowarzyszenia jest Pan Chresht Klein.Jeden z członków stowarzyszenia, Pan Alex Jacquemart, ma szczególne miejsce w tym stowarzyszeniu. Firma Marbrerie Jacquemart ma wręcz historyczne związki z Polską. To rodzinne przedsiębiorstwo stworzone przez belgijskiego specjalistę od obróbki kamienia, od wielu lat zatrudnia Polaków, a poza tym uzyskało w latach 60-tych monopol na dystrybucje polskiego kamienia do Beneluksu. Od tamtej pory zorganizowano wiele wyjazdów do Polski dla przedstawicieli tej firmy, do których dołączyli się stopniowo architekci i inni specjaliści z sektora budownictwa. Wreszcie utworzone zostało stowarzyszenie POLLUX.
Alex Jacquemart był ponadto przez wiele lat polskim Konsulem honorowym w Luksemburgu.
– Entraide Médicale Missionnaire, stowarzyszenie istniejące od ok. 30 lat, które wysyła wielkie ilości (czasami do 2 ton rocznie) leków w ramach pomocy zagranicznej, głównie do Afryki. Aktywnym członkiem tego stowarzyszenia od 1993 r. jest Pan Paul Fischer, aptekarz z Luksemburga, którego żona była deportowana w czasie wojny na Śląsk. Pod wpływem jej i innych deportowanych luksemburskich , stowarzyszenie nawiązało w połowie lat 80-tych współpracę ze szpitalem miejskim w Oławie i przez wiele lat zaopatrywało ten szpital w poszukiwane przez niech leki. Przesyłki ustały 2-3 lata temu ze względu na zaostrzenie się polskich przepisów celnych.
Nie sposób wspomnieć tu o wszystkich osobach, które robią coś dobrego dla Polaków na co dzień, ale warto przytoczyć przykład Pani Betty Welter – przewodniczącej Komisji Kultury i Komisji ds. Obcokrajowców w Strassen, która pomogła grupie amatorskiej TEATR PLU przygotować przedstawienie „Testosteron”, udostępniając salę w Centrum Kultury Paul Barblé w Strassen oraz oferując druk zaproszeń i afiszy.
Trudno mówić o wielkiej wymianie handlowej pomiędzy naszymi krajami. Luksemburg zajmuje miejsce w piątej dziesiątce na liście naszych handlowych partnerów, jednak proporcjonalnie rośnie znaczenie współpracy gospodarczej pomiędzy Polską a Luksemburgiem. Luksemburg, z najwyższym PKB na mieszkańca na świecie (75 tys. €) i niskim bezrobociem (4,6 %) oraz korzystnymi podatkami, przyciąga do siebie coraz więcej firm mających tu swoje siedziby, czy filie. Między innymi ma tu swoje biuro Polsteam – przedstawicielstwo zagraniczne Polskiej Żeglugi Morskiej (!). Również luksemburskie firmy mają przedstawicielstwa u nas.
Polskie firmy zaczynają też wystawiać na targach LUXEXPO oraz uczestniczyć w konferencjach organizowanych przez Luksemburg. Corocznie odbywa się tu "Forum Przedsiębiorców", które jest największą platformą kontaktów biznesowych w regionie oraz w tym samym czasie targi specjalistyczne „Contact”. W 2007 r. na uczestniczyły w nich firmy z województwa opolskiego.
17 maja 2018 r. z inicjatywy Konsula Honorowego Luksemburga Krzysztofa Bramorskiego odbyło się zebranie założycielskie Polsko-Luksemburskiej Izby Gospodarczej. Ponad 20 firm z Polski i Luksemburga postanowiło zorganizować się w tej formie, by efektywniej działać na rzecz rozwoju współpracy gospodarczej między obydwoma krajami. Zebranie wyłoniło Komitet Założycielski, który upoważnił Konsula Krzysztofa Bramorskiego do reprezentowania Izby w procedurze rejestracyjnej. W dniu 10.01.2019 r. LPCC została wpisana do KRS pod numerem 763962.
Wszystkie informacje dotyczące Izby są dostępne na stronie Poland-Luxembourg Chamber of Commerce/Polsko-Luksemburska Izba Gospodarcza. Celem jej jest:
-
Zapewnienie platformy wymiany informacji dla polskich i angielskich członków społeczności biznesowej w Luksemburgu;
-
Wspieranie stosunków między Polakami i Luksemburczykami w Luksemburgu oraz funkcjonowanie jako łącznik między Polakami i Luksemburczykami;
-
Zapewnienie centrum kontaktowego dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą w Luksemburgu;
-
Zapewnienie możliwości wymiany wspólnych zainteresowań i informacji
-
inne organizacje i sieci w Luksemburgu;
-
Reprezentowanie interesów Polaków prowadzących interesy w Luksemburgu.
Cele są osiągane przede wszystkim poprzez regularne spotkania członków i organizowanie wydarzeń lub konferencji.
Za stroną Ministerstwa Gospodarki Polski podajemy aktualne dane o wymianie handlowej pomiędzy Polską i Luksemburgiem.
Udział obrotów handlowych z Luksemburgiem w łącznej wymianie handlowej Polski jest nieznaczny i wynosi 0,15% w tym 0,11 % po stronie eksportu i 0,20% po stronie importu, co stawia ten kraj odpowiednio na 56 (eksport) i 43(import) pozycji wśród naszych partnerów handlowych.
Po przystąpieniu Polski do UE polskie obroty z Luksemburgiem nieco wzrosły, po czym nastąpiła stagnacja spowodowana spadkiem eksportu.
Na strukturę polskich obrotów handlowych z Luksemburgiem duży wpływ wywiera obecność w Polsce zarejestrowanych w Luksemburgu inwestorów bezpośrednich.
Analiza struktury towarowej polsko-luksemburskiej wymiany handlowej w latach 2009, 2010, 2011r.i 2012r.i 2013r. wskazuje, iż w naszym eksporcie do Luksemburga dominują pozycje o relatywnie niskim stopniu przetworzenia (ponad 37%). Są to wyroby przemysłu chemicznego i metalurgicznego. Około 23% naszego wywozu stanowią dobra wyżej przetworzone z pewną tendencją wzrostową.
W imporcie Polski z Luksemburga dominują z kolei wyroby metalurgiczne, sięgające w 2013 r. ponad 46% przywozu z tego kierunku. Dobra wyżej przetworzone w strukturze towarowej importu z Luksemburga zajmują podobną pozycję jak w przypadku eksportu z Polski do tego kraju.
Poziom, dynamika i struktura towarowa wymiany handlowej pomiędzy Polską a Luksemburgiem są odbiciem tego wzoru handlu międzynarodowego, który w świetle obecnych przeobrażeń w gospodarce światowej ma charakter historyczny. Jest to wymiana o charakterze międzygałęziowym, z przewagą wyrobów nisko-przetworzonych, o relatywnie niskiej zawartości R&D i wartości dodanej. Potencjał gospodarczy obu stron wskazuje niezbicie, iż należy uczynić znaczący wysiłek, aby tę sytuację radykalnie zmienić.
Współpraca inwestycyjna.
Według danych NBP skumulowana wartość zobowiązań z tytułu inwestycji firm luksemburskich w Polsce na koniec 2012 roku wyniosła 18.222,8 mln EUR. Dało to Luksemburgowi 4 pozycję wśród zagranicznych inwestorów.
Najwięksi luksemburscy inwestorzy to: Goodyear Luxemburg S.A. (firma amerykańska zarejestrowana w Luksemburgu); Guardian Industries Corporation (firma amerykańska zarejestrowana w Luksemburgu); Arcelor, AVON Luksemburg Holdings; AP Portico Sari; EMPIK Centrum Investments S.A. (firma włoska zarejestrowana w Luksemburgu), Teksid Aluminium Luksemburg S.a.r.l. S.C.A. (firma włoska zarejestrowana w Luksemburgu).
Stan należności z tytułu polskich inwestycji bezpośrednich w Luksemburgu, wg danych NBP, wyniosła na koniec 2012r. 9.471,8 mln EUR co daje Luksemburgowi 1 miejsce wśród polskich inwestycji zagranicznych z udziałem ponad 22%.
Luksemburg to jedno z najatrakcyjniejszych miejsc dla zagranicznych inwestorów. Luksemburg kusi nie tylko preferencyjnym systemem podatkowym, ale także pomocą publiczną skierowaną głównie do małych i średnich przedsiębiorstw.
O jaką pomoc mogą ubiegać się przedsiębiorcy? (artykuł Magdaleny Zawadzkiej, starszego konsultanta w Zespole Doradztwa Europejskiego Accreo Taxand).
Wsparcie finansowe dla przedsiębiorców możliwe jest na różnych obszarach działalności firmy. Spółki mogą ubiegać się o dofinansowanie m.in. zakupu usług doradczych, inwestycji w zakresie ochrony środowiska czy też prowadzenia prac badawczo-rozwojowych.
Firmy realizujące przedsięwzięcia na terenie Luksemburga mogą dostać dofinansowanie ze środków publicznych na założenie przedsiębiorstwa, rozbudowę, modernizację bądź dywersyfikację produkcji, polegającą na zakupie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Maksymalna kwota dofinansowania dla średnich przedsiębiorców wynosi 7,5 proc., a dla małych 15 proc. Pomoc ta może być również udzielona na przejęcie innej firmy, która pozostaje w upadłości lub będzie nią zagrożona, gdyby nie nastąpiło przejęcie.
Ponadto przedsiębiorcy mogą otrzymać środki na usługi zakupione od zewnętrznych doradców w wysokości do 30 proc. wartości zakupionych usług, maksymalnie 100 tys. euro. Z pomocy tej wyłączone są usługi podatkowe, prawne, księgowe oraz marketingowe.
Pomoc publiczna w Luksemburgu przewidziana jest także na sfinansowanie kosztów udziału firmy w targach oraz wystawach do wysokości 50 proc. wydatków kwalifikowanych, natomiast nie może przekroczyć 100 tys. euro.
Na inwestycje mające na celu dostosowanie małych i średnich przedsiębiorstw do wymogów unijnych w zakresie ochrony środowiska podmiot może dostać pomoc w wysokości 15 proc. wydatków kwalifikowanych. Jeśli dostosowanie przedsiębiorstwa (bez względu na jego rozmiary) przekroczy wymogi określone przez Unię Europejską, firma może liczyć na 30 proc. pomocy. W przypadku inwestycji polegających na oszczędności energii, wykorzystywaniu odnawialnych źródeł energii bądź kogeneracji energii elektrycznej oraz ciepła można liczyć na dofinansowanie 40 proc. kosztów projektu (50 proc. jeśli instalacja odnawialnych źródeł energii spowoduje samowystarczalność energetyczną). Wysokość pomocy może zostać dodatkowo zwiększona o 5 proc., jeśli projekt jest realizowany w regionie objętym pomocą regionalną, oraz o kolejne 10 proc., jeśli wnioskodawcą jest małe lub średnie przedsiębiorstwo.
Przedsiębiorcy prowadzący prace lub zakupujący wyniki prac badawczo-rozwojowych (w zależności od wielu parametrów, m. in. celu oraz zakresu prowadzonych badań, wielkości przedsiębiorstwa, lokalizacji inwestycji, współpracy z innymi partnerami) mogą uzyskać dofinansowanie od 25 proc. do 100 proc. kosztów inwestycji.
Szczegółowych informacji na temat dostępności pomocy publicznej dla przedsiębiorców realizujących inwestycję w Luksemburgu udziela Ministerstwo Klas Średnich (Ministere des Classes Moyennes) oraz Izba Gospodarcza (Chambre de Commerce) w Luksemburgu. Dodatkowo Bank Société Nationale de Crédit et d'Investissement udziela preferencyjnych pożyczek dla przedsiębiorstw.
Współpraca naukowa
6.11.2007
Ambasada RP w Luksemburgu zorganizowała konferencję w Chambre de Commerce z udziałem wybitnych przedstawicieli polskiego świata nauk ścisłych i technicznych, twórców wielu projektów oraz innowacji. Konferencja odbywała się pod hasłem Creating an Innovative Strategy and Performance i polegała przede wszystkim na prezentacji odkryć, dokonań i przygotowanych do wdrożenia technologii, audytorium złożonemu z przedstawicieli luksemburskiej nauki i biznesu. Celem tego spotkania miało być przekonanie luksemburskich przedsiębiorców, że warto zainwestować w polską myśl techniczną, a w szczególności, że warto wyłożyć fundusze na realizacje przedstawionych projektów na skalę przemysłową.
W dniach 10-31 maja 2007, Ambasada zorganizowała wystawę „Poland. Icons of Architecture” w „Fundation de l'Architecture et de l'Ingeniere” (Luxembourg-Hollerich). Była to okazja do zaprezentowania luksemburskiej społeczności naszego dorobku architektonicznego. Wystawę uświetnił występ muzyków Wrocławskiego Teatru Muzycznego „CAPITOL”,
Na tym polu należy raczej mówić o promowaniu kultury, choć współpraca przy tych przedsięwzięciach jest potrzebna. Pisaliśmy już wyżej o działalności Ambasadora Luksemburga w promowaniu kultury Luksemburga w Polsce. W podobny sposób robi to nasza Ambasada Polska w Luksemburgu. Organizowanie wystaw, koncertów, projekcji, występów bardziej zbliża do innego kraju niż wizyty przywódców państw.
Imprezy kulturalne organizowane przez Ambasadę Polską, organizacje polonijne, czy ostatnio przez stowarzyszenie polska.lu, są kierowane nie tylko do Polaków mieszkających w Luksemburgu, ale również, a może przede wszystkim, do Luksemburczyków. Tym bardziej cieszy organizatorów, że na tego typu imprezach dopisuje uczestnictwo i jednych, i drugich.
W ostatnich latach odbywają się festiwale promujące polską kulturę:
– Festiwal Filmowy CinEast - filmy polskie i innych krajów Europy Środkowowschodniej.
W 2018 r. podczas Festiwalu Kultury prezentowaliśmy wystawę fotograficzną „Piękny Luksemburg”, stworzoną przez Irka Graffa ze zdjęć zrobionych przez uczestników warsztatów, które przeprowadził w 2015 i 2016 r. Wystawa w 2019 r. podróżowała po Polsce (Białystok, Warszawa, Olsztyn). Dzięki staraniom Ambasady WKL w Warszawie – została włączona do programu Festiwalu Frankofonii. Na wernisażu w PROMie Kultury na Saskiej Kępie obecny był JE Ambasador WKL Conrad Bruch, który przedstawił historię powstania tej wystawy, nie żałując miłych słów na temat tego projektu i prezentowanych zdjęć. Z kolei jej kurator, Irek Graff opowiedział o naszym Festiwalu Kultury Polskiej w Luksemburgu i o poprowadzonych dla tegoż festiwalu warsztatach fotograficznych podczas jego IV edycji w 2015 r. Po wernisażu odbył się przegląd filmów krajów-uczestników festiwalu. Luksemburg reprezentował oczywiście Superjhemp w najnowszej produkcji filmowej z udziałem tego bohatera, czyli „Superjhemp – powrót”.
Wracając na chwilę w przeszłość, warto wspomnieć, iż interesującym akcentem w historii relacji kulturalnych polsko-luksemburskich może być nazwisko jednego z najbardziej znanych kompozytorów luksemburskich... Alfreda Kowalsky'ego. Urodzony 17.02.1879 r. w Pfaffenthalu (niedaleko Sang a Klang), syn potomków polskich emigrantów, poza nazwiskiem nie wniósł co prawda znaczących elementów polskości do spuścizny kulturalnej Wielkiego Księstwa, jednak warto pamiętać, iż jako aktywny animator luksemburskiego życia muzycznego, nauczyciel i pierwszy dyrektor Szkoły Muzycznej w Esch-sur-Alzette (obecnie Konserwatorium Miejskiego w Esch), znalazł swoje miejsce w historii, co Luksemburczycy uczcili nadając jednej z ulic na Pfaffenthalu właśnie jego imię.
Muzyka polska obecna jest w Luksemburgu od lat. Najznamienitsze polskie zespoły, jak np. „Poznańskie słowiki”, wrocławska orkiestra „Leopoldinum”, orkiestra i soliści Teatru Operowego z Gdańska, chór Filharmonii Narodowej w Warszawie, orkiestra „Sinfonia Varsovia”, czy wreszcie takie nazwiska jak Konstanty Andrzej Kulka, Krystian Zimerman, Kaja Danczowska czy Jerzy Maksymiuk, gościły nie raz w salach luksemburskiej Filharmonii, Konserwatorium czy reprezentacyjnych scen Echternach, Wiltz i Bourglinster. W ostatnich latach szczególnie dwa polskie akcenty odnotowano na luksemburskiej scenie muzycznej. 9 września 2003 roku w sali koncertowej Konserwatorium m.st. Luksemburga wystapiła jedna z najlepszych polskich orkiestr symfonicznych – „Sinfonia Varsovia” prezentując, w ramach programu promującego polską muzykę w tuż przed przystąpieniem Polski do UE, repertuar złożony z utworów Lutosławskiego i Szymanowskiego (koncerty akcesyjne). Dwa lata później, 26 września 2005 roku, prawykonano na uroczystej inauguracji nowego gmachu Filharmonii Luksemburskiej, specjalnie na tę okoliczność zamówioną VIII Symfonię „Lieder der Vergänglichkeit” Krzysztofa Pendereckiego.
Nie można też nie wspomnieć o działalności Ancien Cinema w Vianden. Choć jego właściciele nie deklarują jednoznacznie polskiego charakteru klubu, jednak w programie kulturalnym tego miejsca niezwykle często pojawiają się akcenty polskie. Ancien Cinema prezentuje pod swym gościnnym dachem przede wszystkim polski jazz, funk, często posłuchać tu można polskich DJ-ów, obejrzeć wystawy polskiego malarstwa, plakatu, fotografii czy rzeźby. Na ekranie Starego Kina w Vianden pojawiają się także polskie filmy.
Luksemburg nie pozostaje dłużny Polsce, prezentując coraz częściej i coraz chętniej swój dorobek kulturalny nad Wisłą (może nie dosłownie i nie wyłącznie, bo celem strategicznym ambasadora Dofinga, w ostatnich dwóch latach była przede wszystkim Łódź). W dniach 23-30.11.2007 odbyły się tam „Dni Luksemburga”, podczas których można było przede wszystkim obejrzeć kilka znaczących luksemburskich produkcji filmowych (w tym polsko-luksemburską koprodukcje, o której poniżej, oraz filmy takich twórców, jak Pol Cruchten czy Genvieve Mersch), przyjrzeć się wystawie fotograficznej Pola Aschmana i posłuchać znanego także polskiej publiczności w Luksemburgu, wiolonczelisty Andre Mergenthalera.
Dobrym przykładem współpracy polskich i luksemburskich artystów jest wspólna koprodukcja filmowa. W 2005 roku powstał film „Masz na imię Justine”, którego reżyserem jest Franco De Pena, a scenariusz napisali: Franco De Pena, Tomasz Kępski i Chris Burdza. W rolach głównych wystąpili: Anna Cieślak, Rafał Maćkowiak, Arno Frisch, Dominique Pinon i Matthieu Carrierre. Film ten był luksemburskim kandydatem do nominacji do Oscara w kategorii Najlepszy Film Nieanglojęzyczny.
W Łodzi, w dniach 21-22.06.2007, odbyła się konferencja pt. „Europejska Stolica Kultury. Łódź w €pie”. Na konferencję został zaproszony m. in. Ronald Dofing, ambasador Wielkiego Księstwa Luksemburga w Polsce. „Luksemburg był co prawda znany jako centrum finansowe, ale ważne było żeby wywalczyć pozycje także w kulturze” - mówił. Dofing zauważył, że Łódź może wykorzystać doświadczenie Luksemburga jeśli chodzi np. o renowacje secesyjnej architektury. „Wcześniej nawet u nas była niedoceniana, teraz jest nawet w amerykańskich przewodnikach” - podkreślał. Opowiedział także o rozwoju centrów filmowych w starych fabrykach. Niestety te rady na nic się zdały, ponieważ Łódź odpadła w walki o ten tytuł.
Luksemburg, stolica kraju, dwa razy został wybrany przez Unię Europejską na Europejską Stolicę Kultury. Pierwszy raz w 1995, drugi w 2007 roku. W ciągu całego roku miasto może zaprezentować życie kulturalne miasta, regionu lub państwa. Jest to ogromny prestiż dla miasta, szansa na promocję i na zainteresowanie turystów. Wszystkie wydarzenia w Europejskich Stolicach Kultury w 60 % finansuje Unia Europejska. Do tej pory dwa polskie miasta zostały wyróżnione tym tytułem. Był to Kraków w roku 2000 i Wrocław w 2016.
Na liście miast partnerskich znaleźliśmy tylko jedno: Lębork i Dudelange współpracuje od 29 września 2001.
Ponadto została zainicjowana współpraca między miastem Luksemburg i miastem Wrocław. Burmistrz Luksemburga Pan Paul Helminger odbył w maju 2008 r. dwudniową wizytę roboczą we Wrocławiu, gdzie został przyjęty przez Prezydenta miasta Pana Rafała Dutkiewicza.
Prawdopodobnie jest tych miast więcej i prosimy osoby, które wiedzą coś na ten temat o kontakt z Redakcją polska.lu.