EDUKACJA

System edukacji jest opisany na stronie Ministerstwa Edukacji.

Edukacja szkolna jest obowiązkowa od 4 do 16 lat. Wiek musi dziecko osiągnąć przed 1 września. Zalecane jest posyłanie dziecka do przedszkola od 3 lat (precoce), gdy dziecko nie mówi w języku urzędowym. Wcześniejsza nauka języka umożliwi dziecku lepszy strat w szkole.

Każde dziecko w wieku obowiązku szkolnego musi być zapisane do szkoły, niezależnie od statusu rodziców. Żadnemu dziecku nie można odmówić pójścia do szkoły, niezależnie od rasy, płci, języka czy religii. Po przyjeździe do Luksemburga, obowiązkiem jest zapisanie dziecka do szkoły tak szybko, jak to jest możliwe po przyjeździe, w odpowiednim dla zamieszkania urzędzie miasta/gminy. Potrzebny będzie akt urodzenia dziecka i ostatnie świadectwo szkolne.

Jeżeli już mieszkamy w Luksemburgu, to po 15 kwietnia otrzymamy z gminy informacje o zapisie do szkół. Możliwa jest nauka dziecka w domu. Rodzice muszą podać powód i wysłać formularz do Directions de l'enseignement fondamental odpowiedniej do swojego miejsca zamieszkania.

W systemie szkolnym cyklu podstawowego obowiązuje rejonizacja, czyli dziecko zostanie zapisane do szkoły najbliższej miejsca zamieszkania.

Przedszkole i szkoła są darmowe, ale posiłki i świetlica sa odpłatne. Obowiązkowe podręczniki są bezpłatne dla uczniów szkół średnich publicznych i prywatnych, stosujących luksemburski program nauczania.

Jeżeli przyjeżdżamy z dzieckiem, które skończyło już 12 lat, należy zgłosić się (po wcześniejszym umówieniu się) do:

CASNA (Cellule d'accueil scolaire pour élèves nouveau arrivants)

Maison de l’Orientation

58, boulevard Grande-Duchesse Charlotte, L-1330 Luxembourg

tel. (+352) 478 52 77

e-mail: casna@men.lu

Czynny od pon. do pt. 8.30-11.30 i 14.00-17.00

Urzędnicy mówią po luksembursku, francusku, niemiecku, angielsku i portugalsku. Jeżeli chcemy dogadać się po polsku musimy to zaznaczyć umawiając wizytę i jeżeli to tylko możliwe, przy rozmowie może być obecny mediator.

Potrzebne będą:

- dowód tożsamości,

- świadectwa szkolne z ostatnich 2 lat,

- karta ubezpieczenia społecznego,

- potwierdzenie zarejestrowania w gminie.

Dziecko będzie musiało przejść rozmowę, na której oceni się jego znajomość języka i wiedzę, aby określić, do jakiej szkoły może chodzić. Dzieciom nowo przybyłym udzielane są dodatkowe lekcje z języka lub tworzy się specjalne klasy dla osób, które mają problemy z językiem.

Młodzieży w wieku 12-15 lat tworzy się klasy ACCU (classe d’accueil), gdzie prowadzi się intensywną naukę języka francuskiego i podstaw luksemburskiego.

Młodzieży w wieku 16-17 lat proponuje się klasy CLIA (classe d’insertion pour juenes adultes), gdzie oprócz języka francuskiego otrzymują podstawowe przygotowanie do edukacji na poziomie szkoły średniej lub do znalezienia pracy.

Przy dobrych chęciach i intensywnej pracy przez rok, uczniowie są w stanie nadrobić zaległości językowe i mogą skupić się na przyswajaniu wiedzy z innych przedmiotów.

  1. MEDIATOR SZKOLNY DLA POLSKICH UCZNIÓW

Dzieci powyżej 12 lat, które przyjeżdżają do Luksemburga muszą zgłosić się CASNA. Jeżeli rodzice i dzieci mają problemy z rozpoczęciem edukacji, mogą poprosić o pomoc mediatora. Ministerstwo powinno zapewnić mediatora władającego tym samym językiem, aby wyjaśnił procedury, pomógł zebrać dokumenty, czy wypełnić formularze.

Mediator pomaga też w innych uzasadnionych przypadkach i problemach szkolnych (problemach na linii profesor-uczeń, z innymi uczniami, lub z nauką) ale należy najpierw skontaktować się z Ministerstwem, albo zapoznać z informatorami CASNA „Dépliant de présentation des médiateurs interculturels ". Pliki w formacie pdf można znaleźć na stronie Ministerstwa.

Kontakt z mediatorem uzyskuje się wyłącznie poprzez:

Ministère de l'Éducation nationale, de l'Enfance et de la Jeunesse

service de la scolarisation des enfants étrangers

29, rue Aldringen, L-2926 Luxembourg

tel.: (+352)247-85136/ 85909, faks: (+352)247-85140

e-mail: mediateurs@men.lu 

  1. ŻŁOBKI

Luksemburskie „crèches” przyjmują dzieci od 0 do 4 lat. Wszystkie żłobki są płatne - opłata za pełnowymiarowy pobyt wynosi ponad 1000 €. Rodzice mogą jednak wykorzystać na dopłaty „chèque-service”. Do żłobka można dziecko zapisać na pól dnia lub na konkretne dni. Niestety znalezienie miejsca w żłobkach nie jest łatwe.

creche

Żłobki są w większości prywatne. Dla przykładu w stolicy jest tylko 6 żłobków miejskich dla 300 dzieci. Ostatnio coraz bardziej naciska się, aby wszystkie dzieci uczyły się w żłobkach i przedszkolach języka luksemburskiego.

W żłobkach popularne są dni adaptacyjne, czyli rodzic może przebywać z dzieckiem w pierwszych dniach, aby dziecko łatwiej się zaadoptowało w nowym otoczeniu.

Żłobki otwarte są od 7.30 do 18.30.

Opcja dla rodziców, którzy sami zajmowali się dzieckiem do 3 lat jest posłanie go w momencie ukończenia 3 lat do wczesnych środków edukacyjnych, które realizują program nauczania odpowiadający pierwszemu cyklowi nauczania przedszkolnego. Często ten program jest realizowany razem z opieką żłobkową.

  1. PRZEDSZKOLA

Nauka dla dzieci rozpoczyna się w wieku 3 lat nieobowiązkowo, a gdy dziecko do września skończy skończy 4 lata, to już do przedszkola chodzić musi. W przedszkolu nauka jest bezpłatna (chyba, że poślemy dziecko do prywatnego przedszkola). Na etapie przedszkolnym językiem ‚wykładowym’ jest luksemburski.

Polskie sobotnie przedszkole – utworzone zostało w 2007 roku przy współpracy ze Szkołą Polską. Przedszkole jest finansowane w całości przez rodziców. Organizacją nauki zajmuje się Stowarzyszenie Rodziców Uczniów Szkoły Polskiej w Luksemburgu, które organizuje również inne imprezy kulturalne, kółka zainteresowań, zajęcia dodatkowe i wspiera działalność szkoły.

  1. SZKOŁA

  1. LUKSEMBURSKA

Do szkoły idą dzieci w wieku 6 lat (ukończonych do 1 września); nauka w szkole podstawowej trwa 6 lat. W szkołach nie ma dyrekcji. Nadzór nad szkołami podstawowymi zapewniają dyrektorzy 15 dyrekcji szkół podstawowych.

Za rekrutację i zarządzanie personelem podstawowej edukacji odpowiada państwo. Wszyscy nauczyciele obowiązkowo muszą znać język luksemburski.

Osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo i czystość szkoły jest woźny, który mieszka też przy szkole w służbowym mieszkaniu.szkola

Rok szkolny trwa generalnie (jeżeli nie wypada w weekend) od 15 września do 15 lipca.

Żeby lepiej zrozumieć nasze wyjaśnienie, musimy zacząc od tego, że system luksemburski posługuje się pojęciami cyklu, a nie klasy. Pierwszy cykl szkolnictwa to précoce (1 rok) i préscolaire (1 rok), a cykle 2, 3 i 4 (każdy trwa 2 lata) to szkoła podstawowa (école fondamentale).

Od pierwszej klasy (1 semestr drugiego cyklu) językiem wykładowym jest niemiecki, a od 5 semestru dochodzi nauka języka francuskiego. Na 28 lekcji tygodniowo, aż 10-12 przypada na naukę języka niemieckiego i francuskiego. Język luksemburski powoli staje się jedynie językiem komunikacji. Na koniec szóstej klasy wszyscy uczniowie zdają egzaminy. Proces, który decyduje o tym, czy dostaną się do liceum klasycznego czy technicznego, jest dość skomplikowany. Decydują o tym oceny z 2 ostatnich klas, oceny nauczycieli oraz rozmowy z psychologiem. Generalnie do liceum klasycznego trafiają uczniowie z bardzo dobrymi ocenami z matematyki, niemieckiego i francuskiego.

Po szkole podstawowej jest 3-letni collège i po nim 4-letnie liceum klasyczne lub technikum (liceum techniczne). W liceum klasycznym język francuski zaczyna być językiem wykładowym, a w technicznym niemiecki, oprócz matematyki. Dochodzi jeszcze nauka języka angielskiego. Na 30 godzin tygodniowo w szkołach średnich poświęca się aż od 10 do 15 godzin tygodniowo na naukę języków.

Liceum kończy się maturą. Najczęściej collège i liceum to jedna jednostka szkolna. Po collège uczniowie dzielą się na klasy kierunkowe o różnych profilach. Przedmioty maturalne uzależnione są od wybranego kierunku. Na kierunku lingwistycznym zdaje się maturę z 3 języków, na pozostałych z dwóch języków i przedmiotu zgodnego ze specjalizacją np. biologię, matematykę itp. O ostatecznej ocenie z matury decydują też oceny z ostatniego roku nauki.

W roku szkolnym 2016/2017 uczyło się w Luksemburgu 101524 w 239 szkołach, z kadrą nauczycielską w liczbie 12308 osób.

Tylko 57,5% całej liczby uczniów jest narodowości luksemburskiej. Wyjątkowo duża natomiast jest przewaga uczniów narodowości luksemburskiej w liceach, bo aż 79.9%. Stąd tez pretensje wielu rodziców, że sytem kwalifikowania uczniów do szkół średnich jest niesprawiedliwy i nastawiony na kształcenie rodowitych uczniów.

Najwięcej spośród innych narodowości jest uczniów portugalskich (22,5%) i daleko dalej francuskich 4,3%, z byłej Jugosławii 3,5%, belgijskich 1,7%, włoskich 1,5% i niemieckich 1,3%.

Ok. 75% uczniów pochodzenia cudzoziemskiego urodziło się w Luksemburgu. Dla 41% uczniów pierwszym językiem jest luksemburski.

Państwowe szkoły luksemburskie, w których istnieją sekcje językowe i są darmowe:

Junglinster https://lensterlycee.lu/ -  sekcje językowe: niemiecki-angielski-francuski.
Mersch https://www.eimab.lu/ - sekcje językowe: angielski-francuski.
Differdange i Esch s/Alzette https://portal.education.lu/eid/ - sekcje językowe: francuski - angielski - niemiecki.
Mondorf-les-Bains https://www.eimlb.lu/fr/home - sekcje językowe: niemiecki-angielski-francuski.
Clervaux https://www.lesc.lu/ - sekcje językowe: niemiecki-angielski-francuski.

  1. EUROPEJSKA

Szkoła Europejska w Luksemburgu jest największą (5700 uczniów)i jednocześnie najstarszą (od 1957 r.) Szkołą Europejską w Europie. Przeznaczona jest dla dzieci pracowników instytucji europejskich i jest dla nich bezpłatna. Dzieci rodziców, którzy pracują poza tymi instytucjami, muszą za naukę płacić i ich przyjęcie jest uzależnione od liczby wolnych miejsc w klasach. Opłaty za naukę wahają się od 3650 € za przedszkole do 6800 € € za szkołę średnią rocznie. Jednak szkoła ta jest warta swojej ceny. Poziom jest wysoki, dochodzi też znakomita znajomość języków obcych, którą wynosi się po ukończeniu szkoły.

Szkoła od 2012 roku ma dwie siedziby:SzkolaEuropejska 01

L’Ecole Européenne Luxembourg I - 23, Boulevard Konrad Adenauer, L-1115 Luxembourg

L’Ecole Européenne Luxembourg II - 6, rue Gaston Thorn, L-8268 Bertrange (Mamer).

W EE Lux I znajdują się następujące sekcje językowe: BG, ES, ET, FI, LT, LV, NL, PL, PT, SV. 

W EE II: CS, DA, EL, HR, HU, IT, MT, RO, SL, SK.

Sekcje językowe DE, EN, FR są obecne w obu szkołach. Również nauka irlandzkiego w sekcji angielskiej jest możliwa w obu szkołach.

Wybór sekcji językowej nie zależy od wyboru rodziców, ale jest uwarunkowane obywatelstwem rodziców - jeżeli są innej narodowości, mogą wybrać sekcję odpowiednią do języka ojczystego jednego z rodziców. Z uzasadnionego powodu można starać się o przyjęcie do innej sekcji językowej, np. gdy dziecko wcześniej mieszkało zagranicą i uczyło się w innym języku, 

Zapisy do szkoły odbywają się mniej więcej od połowy kwietnia do połowy maja.

Możliwe jest też zapisanie dziecka w ciągu roku szkolnego w wypadku, gdy rodzice zostali zatrudnieni np. w grudniu i muszą się przeprowadzić wraz z dzieckiem.

Pierwszy dzień szkoły zawsze rozpoczyna się w pierwszy wtorek września., a kończy na początku lipca dla przedszkola i szkoły podstawowej, a dla szkoły średniej pod koniec czerwca.

Naukę zaczyna się w wieku 4 lat od obowiązkowego przedszkola (kindergarten / école maternelle), a następnie jest 5 klas szkoły podstawowej i 7 lat szkoły średniej kończącej się maturą europejską, po której można studiować w dowolnym kraju Europy.

Organizacja szkoły opiera się o sekcje językowe, gdzie prawie każdy uczeń ma możliwość nauki we własnym języku. Sekcja polska w szkole podstawowej istnieje od 2004 roku, a w szkole średniej została utworzona w roku szkolnym 2008/2009.

Od pierwszej klasy podstawówki dzieci muszą obowiązkowo uczyć się jednego języka obcego. Może to być jedynie angielski, francuski lub niemiecki. W 2 klasie szkoły średniej wybiera się drugi język obcy. W 4 klasie można wybrać trzeci język obcy, ale tam wybory są już bardziej skomplikowane, można np. wybrać ekonomię lub łacinę.

Niektóre przedmioty w szkole średniej są wykładane tylko w drugim języku.

Często dzieci, które przychodzą do szkoły, mają problemy ze swoim drugim językiem. Dla nich jest organizowany tzw. rattrapage, mający na celu podciągnięcie umiejętności z danego języka. Jest to szczególnie ważne, kiedy ten język ma się stać językiem wykładowym dziecka, jak to się dzieje w przypadku uczniów szkoły średniej. Są też organizowane zajęcia wyrównawcze (sutien) z przedmiotów takich jak np. matematyka.

Lekcje trwają:

  • w przedszkolu - w pon. 8.35-16.20, a w pozostałe dni 8.35-12.50,

  • w szkole podstawowej - pon. i śr. 8.40-12.50, wt., czw. i pt. 8.40-12.50

  • szkole średniej w zasadzie zajęcia mogą być pomiędzy 8.45 a 16.25, jednak mogą się zaczynać lub kończyć trochę inaczej, zależy to od klasy i wybranych przedmiotów. Często są „okienka” i uczniowie muszą czekać na lekcje.

W szkole działa stołówka i uczniowie mają godzinną przerwę, na której mogą zjeść obiady. Na stronie szkoły znajdują się informacje o menu oraz o sposobie płacenia. Uczniowie ze szkoły średniej mają też do dyspozycji kafejkę z kanapkami, zupkami i ciastkami oraz automaty do napojów.

Dojazd do szkoły z innej miejscowości umożliwiają autobusy szkolne. Są to specjalne autobusy z firm wybranych przez Szkołę Europejską, na czas przewozu uczniów niedostępne dla innych użytkowników.

W szkole podstawowej właściwie nie wystawia się ocen cząstkowych – chyba że nauczyciel przyjmie swój własny sposób oceniania. Informacje o postępach ucznia otrzymuje się w formie raportów. Aby określić stopień przyswojenia wiedzy przez ucznia, przyjmuje się 4-stopniową skalę.

W klasach 4–6 szkoły średniej uczniowie co pół roku piszą egzaminy, tzw. compo. Compo trwają w zależności od przedmiotu 2–3 godziny lekcyjne i mają duży wpływ na ocenę końcową. System oceniania jest od 0 do 10. Oceny od 5 w dół uznawane są za fail marks, czyli oceny negatywne.

Polscy uczniowie mają w zależności od klasy 3 do 6 godzin języka polskiego tygodniowo.

  1. INNE SZKOŁY

Oprócz państwowych szkół luksemburskich i Szkoły Europejskiej jest jeszcze sporo szkół płatnych lub częściowo subsydiowanych przez państwo oraz państwowych, ale z klasami międzynarodowymi, które oferują naukę w języku angielskim, francuskim, czy niemieckim.

Athénée de Luxembourg (www.al.lu) - szkoła średnia, klasy angielskie z możliwością uzyskania międzynarodowej matury (International Baccalaureate Diploma)

L'école Charlemagne (www.ecole-charlemagne.org) - przedszkole (od 3 lat) i szkoła podstawowa, płatna 305 € za miesiąc, język francuski;

École française de Luxembourg et du Lycée Vauban (www.ecolefrancaise.lu) - prywatna szkoła francuska, zatwierdzona przez francuskie Ministerstwo Edukacji. Jest częścią sieci francuskich instytucji edukacyjnych za granicą AEFE. Przyjmuje uczniów od lat 3. Kończy się maturą. Przyjmuje również uczniów do sekcji międzynarodowej i europejskiej, z j. angielskim i niemieckim. Płatna ok. 3500 € za rok.

l'Ecole internationale de Differdange et Esch-sur-Alzette ( www.eidd.lu) - międzynarodowa szkoła publiczna, sekcja angielska, niemiecka i francuska od szkoły podstawowej do matury.

Sainte-Sophie Luxembourg (www.saintesophie.lu) - francuskojęzyczna szkoła prywatna, od przedszkola do matury. Płatna ok. 600-1000 € za semestr plus za wyżywienie i zajęcia dodatkowe lub świetlicę.

International School of Luxembourg (www.islux.lu) - z angielskich szkół prywatnych najbardziej renomowana. Nie jest to szkoła tania, roczne koszty w zależności od klasy wynoszą (2019 r.) od 14 350 do 17 605 € rocznie. Do tego są koszty dodatkowe, np. za samą możliwość zapisania trzeba zapłacić 300 €. Nauka w tej szkole zaczyna się w wieku 3 lat, a kończy się międzynarodową maturą.

Lycée technique du Centre (www.ltc.lu) - klasy francuskie z możliwością uzyskania międzynarodowej matury (International Baccalaureate Diploma);

Lycée Michel Lucius (https://www.lml.lu/) - 

St-George’s (www.st-georges.lu) - prywatna, od 3 lat do matury, płatna ok. 10000-14000 € rocznie;

Waldorf (www.waldorf.lu) - język w przedszkolu - luksemburski, w szkole podstawowej - niemiecki jest językiem głównym, a uczy się francuskiego i angielskiego, szkoła średnia - zwiększa się nauka francuskiego kosztem zmniejszenia niemieckiego, umożliwia zdanie międzynarodowej matury w j. francuskim.

  1. POLSKA SZKOŁA

Szkoła Polska swoje początki miała przy Polskiej Misji Katolickiej, Szuba w szkolektóra przez 12 lat prowadziła nauczanie języka i kultury polskiej. Szkolny Punkt Konsultacyjny przy Ambasadzie RP został utworzony w 2006 roku po wielu staraniach rodziców. Pierwszym kierownikiem SPK była Danuta Cichecka-Szuba (2006-2009), która utworzyła też Polskie Przedszkole (w 2008 r.) oraz zapoczątkowała obchody Dnia Dziecka (2007-2009, później do 2017 r. organizacją zajęło się Stowarzyszenie Rodziców APEEL). Szkoła podlega polskiemu Ministerstwu Edukacji Narodowej, które dba o zatrudnianie nauczycieli (muszą mieć takie samo przygotowanie do zawodu, jak w Polsce), program nauczania oraz finansuje działalność szkoły. Szkoła Polska jest tylko szkołą uzupełniającą – dzieci muszą chodzić do miejscowej szkoły. Uczniowie uczą się tu języka polskiego, historii i geografii Polski i dostają na koniec roku polskie świadectwo. Szkoła jest bezpłatna i mogą tu uczęszczać dzieci od pierwszej klasy.

Szkoła w pierwszych latach zaczynała od 45 uczniów, a teraz (2019) ma ich ok. 250.

Przy Szkole działa aktywnie Stowarzyszenie Rodziców, które organizuje różne zajęcia dodatkowe, spotkania z ciekawymi ludźmi i imprezy dla dzieci.

  1. STUDIA

Uniwersytet Luksemburski, choć powstał zaledwie w 2003 r., staje się uczelnią coraz bardziej renomowaną. Niedawno wiele się w szkolnictwie wyższym zmieniło. Uniwersytet zatrudnia coraz lepszą kadrę nauczycielską i coraz więcej kierunków kończy się po 5 latach dyplomem magistra (42 w 2019 r). Szkoli się tu: informatyków, finansistów, matematyków, fizyków, inżynierów, prawników, lingwistów, psychologów i in. Uniwersytet jest instytucją wielojęzyczną i językiem wykładowym może być francuski, niemiecki lub angielski. Kadra nauczycielska pochodzi z ok. 20 krajów, a studenci z ponad 100.UniLu Belval

Zapisy na studia odbywają się do momentu rozpoczęcia nauki. Nie ma egzaminów wstępnych, a opłaty za studia są bardzo niskie (400 € za semestr 1 i 2, a 200 € za 3 do 6).

Uniwersytet dysponuje domami studenckimi z jednoosobowymi pokojami w cenie 365–455 € miesięcznie. Za studio trzeba zapłacić 695-1050 €. W studenckiej stołówce można zjeść obiad za 5 €. Komunikacja miejska dla studentów jest darmowa.


Oprócz Uniwersytetu Luksemburskiego znajdują się tu 2 inne uczelnie:

Sacred Heart University (studia dla menadżerów i finansistów, part-time MBA) i prowadzący nauczanie na odległość The Open University.

W Luksemburgu istnieją 3 konserwatoria, które prowadzą nauczanie dla dzieci już od 5 roku życia poprzez szkołę podstawową, aż do wyższego szkolnictwa muzycznego. Są to Conservatoire de Musique w Luksemburgu, Conservatoire de Musique du Nord, mieszczące się w Ettelbruck i Diekirch oraz Conservatoire de Musique w Esch-sur-Alzette. 
Oprócz nauki dla dzieci instytucje te oferują też kursy dla dorosłych i, jak przystało na konserwatorium, dają wiele koncertów w oparciu o własnych muzyków, ale też zaproszonych gości.

  1. NAUKA JĘZYKÓW

W nauce języków wiedzie prym Institut National des Langues. CLLZapisy odbywają się na przełomie maja i czerwca oraz na przełomie sierpnia i września (dokładne terminy dla danego roku należy sprawdzić na ich stronie internetowej). Ze względu na niezwykle korzystną finansowo ofertę tej szkoły kursy cieszą się tak dużą popularnością, że by dostać się na kurs, najlepiej przybyć w pierwszym dniu zapisów. Kursy odbywają się na 9 poziomach (by zacząć od poziomu wyższego niż podstawowy, należy wcześniej zdać test) i o różnym stopniu intensywności (do wyboru) w układzie semestralnym. W ramach jednego semestru realizuje się jeden poziom. Można także wybrać czas zajęć i to zarówno w godzinach porannych, w porze lunchu, jak i wieczorem. Kurs kończy się egzaminem wewnętrznym, w wyniku którego otrzymuje się stosowny certyfikat. INL organizuje także oficjalne egzaminy potwierdzające znajomość języków obcych, takie jak DALF-DELF czy CAE-FCE. Istnieje również filia INL w Mersch.
INL jest jedynym ośrodkiem, gdzie można zdać test znajomości języka luksemburskiego, potrzebny do uzyskania obywatelstwa tego kraju.
Oczywiście INL nie jest jedyną instytucją oferującą podobne kursy. W Luksemburgu znajdziemy jeszcze kilkadziesiąt miejsc nauki, często w szkołach i gminach, subsydiowanych przez państwo.

Oprócz państwowych, dotowanych kursów, istnieją profesjonalne szkoły językowe. Należy wymienić tu BerlitzProLinguę i InLinguę, które są znacznie droższe, ale też mają mniejsze grupy i łatwiej znaleźć tam miejsce.

  1. KURSY DLA DOROSŁYCH

Jeżeli nauka języków nie zajmie całego wolnego czasu, polecamy dalsze kształcenie na kursach np. lifelong learning lub całej listy innych organizowanych przez Ministerstwo Edukacji.

  1. POMOC FINANSOWA NA EDUKACJĘ

  1. CHÈQUE-SERVICE

Z dniem 1 marca 2009 r. w Luksemburgu został wprowadzony specjalny „bon usługowy” (chèque-service) przysługujący rodzicom dzieci w wieku do 12 lat. Bon ten uprawnia do skorzystania z dopłat do pobytu dziecka w żłobkach, maison relais, foyer du jour, w ogniskach muzycznych i sportowych oraz do opieki niani, ale w jej domu (niania musi miec specjalne pozwolenie). Dopłaty przyznawane są również do 5 posiłków tygodniowo w tych placówkach. Wysokość dopłat będzie obliczana na podstawie dochodów rodziny i liczby dzieci. W celu skorzystania z dopłaty należy wyrobić „myCard fir Kanner”. Dopłaty sa przyznawane na 1 rok i muszą być co roku przedłużane.

Każde dziecko w wieku 0-4 lat ma prawo do 20 godzin tygodniowo gratis.

Maksymalna dopłata państwa do godziny zajęć wynosi 6 euro przy opiece zbiorowej i 3,75 euro (+0,50 euro za weekendy, święta i noce) przy opiece indywidulanej.

Formalności z uzyskaniem chèque-service załatwia się w gminie. Trzeba będzie przedstawić swoje zarobki (3 ostatnie wypłaty lub ostatnią deklarację podatkową). Jeżeli rodzice nie chcą ujawniać swoich danych dotyczących dochodów, stosuje się kwoty z kategorii „bez wskazania dochodu”, które są najmniej korzystne. Cała tabela z rozpisanymi dopłatami znajduje się na stronie men.public.lu.

Więcej informacji na ten temat można uzyskać w administracji komunalnej lub pod darmowym numerem telefonu 8002 1112, a również na stronie internetowej

  1. DOPŁATA DO STUDIÓW

Studenci, rezydenci Luksemburga (inni też, ale na innych warunkach), mogą ubiegać się o pomoc finansową, obojętnie czy studiują w Luksemburgu, czy w innym kraju.

Beneficjent musi być zapisany na pełny lub niepełny etat w oficjalnie uznanym programie szkolnictwa wyższego. Nauka musi prowadzić do uzyskania stopnia naukowego, dyplomu lub odpowiednich kwalifikacji. Studenci studiów niestacjonarnych muszą wykazać się od 15 do 17 punktów ECTS uzyskanych w semestrze. Uprawnieni są również uczniowie z wykształceniem średnim i średnim technicznym, którzy zostali upoważnieni przez ministra odpowiedzialnego za szkolenia zawodowe do odbycia szkolenia zawodowego za granicą.

Pomoc finansowa może być cofnięta, jeśli student nie wykazuje postępów w swoich studiach.

Wnioski składa się dwa razy do roku: od 1 sierpnia do 30 listopada na semestr zimowy oraz od 1 stycznia do 30 kwietnia na semestr letni.

Należy zwrócić uwagę na rodzaj wniosku, gdyż są takie, które się składa po raz pierwszy (Première demande) i po raz kolejny (Demande subséquente).

Wnioski najlepiej składać przez guichet.lu (wymagany certyfikat Lux Trust). Na stronie CEDIES, można ściągnąć wnioski w wersji papierowej i wysłać po wypełnieniu pocztą.

Do wniosku należy dołączyć dokumenty niezbędne do udokumentowania praw do pomocy finansowej:

  • zameldowanie w gminie i skład rodziny (tylko za pierwszym razem),

  • dochody, jeżeli student pracuje lub dochody rodziców, w przypadku ubiegania się o dopłaty socjalne,

  • potwierdzenie przyjęcia na studia,

  • potwierdzenie wniesienia opłaty za studia,

  • umowę najmu lokum, z potwierdzeniem całości zapłaty lub miesięcznej raty.

Studentowi przysługuje dopłata przez okres studiów plus 2 semestry. W praktyce oznacza to, że student może powtarzać jeden lub dwa semestry, nie tracąc korzyści z pomocy finansowej.

Na zrobienie doktoratu dopłata wynosi maks. na 8 semestrów.

Po zatwierdzeniu wniosku student otrzymuje droga pisemną potwierdzenie przyznania dotacji. Dotacja zostanie wypłacona na konto bankowe studenta w ciągu 2-4 tygodni.

Wysokość dotacji jest uzależniona od warunków materialnych, rodzinnych i opłat za studia. 

Jeżeli student wnosił o przyznanie kredytu bankowego (maks. 3750 € na semestr) musi mieć konto w poniżej wymienionych bankach i tam otrzyma go po przedstawieniu potwierdzenia z CEDIES:

  • Banque et caisse d’épargne de l’Etat (BCEE)

  • Banque de Luxembourg

  • Banque ING

  • BGL BNP Paribas

  • Banque Raiffeisen

  • BIL

  • Fortuna banque

  • Banque BCP.

Pożyczka oprocentowana jest na 2% i musi być zwrócona w ciągu 10 lat lub 5 w przypadku studentów, którzy skończyli 35 lat. Spłata rozpoczyna się po 2 latach od ukończenia studiów. 

Pomoc finansowa jest przyznawana w wysokości:

  • 1000 € na semestr dla każdego studenta;

  • 1225 € na semestr dla studenta studiującego poza swoim krajem zamieszkania;

  • dopłata socjalna dla studentów, których dochód na rodzinę jest niższy lub równy 4,5 krotności minimum socjalnego, zależy od tego dochodu i mieści się w przedziale od 275 (przy 4,5 krotności) do 1900 € (przy minimum socjalnym);

  • jednorazowo 500 € dla studenta, którego rodzeństwo też studiuje (to rodzeństwo również otrzymuje 500 €);

  • maks. 3700, jeżeli student płaci czesne za studia powyżej 100 €. 50% tej kwoty może być przyznana w formie stypendium, a drugie 50% w formie kredytu bankowego.

Studentom pracującym poniżej 10h/tydzień nie dolicza się pensji do dochodu. Studenci, którzy zarabiają rocznie 3.5 krotność minimum socjalnego, są wykluczeni z pomocy.

  1. PREMIE OD GMIN

Uczniowie szkół ponadpodstawowych, w tym również europejskiej mogą otrzymać nagrodę za swoje świadectwo w niektórych gminach. Wystarczy wypełnić odpowiedni formularz – może to zrobić osobiście sam zainteresowany – dołączyć do tego kopie świadectwa, a pieniądze zostaną przelane na podane konto. Zasady przyznawania Prime d'encouragement pour eleves, jak i kwoty pieniężne różnią się zależnie od gminy, więc najlepiej sprawdzić to na stronie internetowej lub udać się osobiście do swojej gminy. Najczęściej termin składania wniosku mija z końcem września.

  1. PŁATNE URLOPY NA SZKOLENIE

Na dodatkową edukację można uzyskać płatne urlopy z pracy. Od 1 stycznia 2008 r. weszła w życie ustawa o indywidualnym urlopie edukacyjnym. Wprowadza ona możliwość uzyskania płatnego urlopu w związku z podnoszeniem swoich kwalifikacji lub rozwijaniem zainteresowań na oficjalnie uznanych kursach i kierunkach studiów. Ma to umożliwić pracownikom sektora prywatnego, przedstawicielom wolnych zawodów i przedsiębiorcom na realizację w praktyce idei „life-long learning”, czyli ustawicznego kształcenia przez całe życie zawodowe. Urlop edukacyjny udzielany może być nie tylko na kształcenie związane z obecnym miejscem pracy, ale także na przekwalifikowanie lub nawet na naukę w dziedzinach będących w naszym prywatnym obszarze zainteresowań. Jedyny warunek dotyczy instytucji oferującej dany kurs czy kierunek studiów. Może być to: 

– posiadająca uprawnienia państwowe szkoła publiczna lub prywatna wydająca urzędowo uznawane świadectwa ukończenia nauki na danym poziomie lub 

– zarejestrowana izba lub zrzeszenie zawodowe lub 

– firma lub stowarzyszenie, której oferta została w tym celu zaakceptowana przez Ministerstwo Edukacji.

Warunkiem wstępnym uzyskania urlopu edukacyjnego jest zatrudnienie na umowę o pracę od co najmniej 6 miesięcy u obecnego pracodawcy na terenie Luksemburga, a dla przedsiębiorców i wolnych zawodów członkostwo w luksemburskiej kasie ubezpieczeń społecznych od co najmniej 2 lat.

Wymiar urlopu edukacyjnego zależy od długości nauki.

Liczbę godzin szkolenia przelicza się na liczbę dni roboczych: 8 godzin szkolenia = 1 dzień roboczy.

Obliczony w ten sposób iloraz dzielony jest przez 3, aby uzyskać liczbę dni urlopu szkoleniowego.

Wynik jest zaokrąglany, jeśli to konieczne, do niższej jednostki.

Przykład obliczenia 30-godzinnego szkolenia

30: 8 = 3,75 dni roboczych

3,75: 3 = 1,25 dnia urlopu szkoleniowego (zaokrąglenie do niższej jednostki)

30-godzinne szkolenie uprawnia do 1 dnia urlopu szkoleniowego.

Łącznie, w ciągu całej kariery zawodowej, można uzyskać maksymalnie 80 dni urlopu edukacyjnego, przy czym nie więcej niż 20 dni w ciągu każdych 2 lat.

Urlop edukacyjny zwiększa wymiar urlopu wypoczynkowego i udzielany jest po fakcie czyli po ukończeniu kursów lub zaliczeniu określonych przedmiotów na studiach. Płatność ekwiwalentu urlopowego przejmuje w tym przypadku budżet państwa, a więc urlop taki nie obciąża pracodawcy.

Wnioskodawca musi wypełnić formularz, dostarczyć pracodawcy do zaakceptowania i następnie wysłać na adres:

Ministère de l’Éducation nationale, de l'Enfance et de la Jeunesse

Service de la formation professionnelle/congé-formation

29, rue Aldringen, L – 1118 Luxembourg

Odpowiednie formularze, szczegółowe informacje, dane kontaktowe, a także przykłady kalkulacji przysługującego urlopu w zależności od ilości godzin nauki odnaleźć można na stronach lifelong-learning.